မူဆလင္လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈ
စာအုပ္ႀကီး Fcaebook
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းတြင္ လက္နက္ကိုင္ထၾကြမႈမ်ားသည္ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္ခဲ့ၿပီး ဖြဲ႕စည္းထားေသာအဖြဲ႕အမ်ားစုမွာ မူဆလင္၀ိေသသမ်ားျဖင့္ တည္ေထာင္ျခင္း ၊ အဖြဲ႔မွခြဲထြက္ျခင္း ၊ အဖြဲ႕ၿပိဳကြဲျခင္းမ်ား ကိုေတြ႕ရွိရသည္။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၿပီးခ်ိန္တြင္ မူဆလင္အခ်ိဳ႔သည္ရ ခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို ခြဲထြက္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ (ယခု ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္) အတြင္းသို႕သိမ္းသြင္းလိုၾကသည္။ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္မ်ားဟု လူသိမ်ားေသာ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ ကုလားတန္ကၽြန္းမွ ေမယုကၽြန္းအထိကို မူဆလင္ျပည္နယ္အျဖစ္ တည္ေထာင္လိုၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခ်ိန္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္မွစ၍ ၎အခ်က္ကို ပိုမိုေတာင္းဆိုလာၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားတြင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုင္းအားနည္းမႈႏွင့္အတူ မူဂ်ာဟစ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းမ်ားတြင္ သိသာစြာအင္အား ေတာင့္တင္းလာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေဒသ အမ်ားစုသည္ မူဂ်ာဟစ္မ်ားႏွင့္ အျခားေရာင္စံုသူပုန္မ်ား၏ လက္ေအာက္သို႔ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၁၉၅၀ခုႏွစ္ခန္႔အထိတြင္မူ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့က်လာသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုမို ခိုင္မာလာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသည္ လက္နက္ကိုင္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေဘာတူညီမႈမ်ားရရွိခဲ့သည္။ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ တို႕သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္မ်ဥ္း အတြက္ သေဘာတူညီခ်က္ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရအာဏာရရွိခ်ိန္မွစ၍ ျပန္လည္ၿပီး တိက်ေသာေဒသ ပိုင္းျခားပိုင္ဆိုင္မႈ သတ္မွတ္ျခင္းမ်ား၊ တြင္းထြက္ သယံဇာတအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အားၿပိဳင္မႈမ်ား စတင္ရာမွ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မ်ား တဖန္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒလုပ္ထံုးမ်ားစြာပါ၀င္ေသာ မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္းမ်ား ပါ၀င္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (Rohingya Independence Force) ကို ၁၉၆၃ခုႏွစ္တြင္ ဦးေန၀င္းအစိုးရ၏ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖိႏွိပ္မႈမွ ကာကြယ္ရန္ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသားမ်ားသမၼဂၢ (Rohingya Students Union) ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Rohingya Youth League) ကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားပိတ္ပင္မႈအား တားဆီးရန္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈ (Pan Islamic Movement) ကိုအတုယူၿပီး မ်ိဳးခ်စ္ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ (Rohingya Patriotic Force)၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (Rohingya Independence Force) ဟုသာသိရသည့္အဖြဲ႔ကို ၁၉၇၄ တြင္ ဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ယင္းအဖြဲ႕သည္ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံအနီးတြင္ လြတ္လပ္ေသာ မူဆလင္ျပည္နယ္ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မူဆလင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိေရာက္စြာ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပဲ အဖြဲ႔ငယ္မ်ားအျဖစ္ ျပန္႔က်ဲသြားခဲ့သည္။ ၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္ မ်ိဳးခ်စ္ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ (Rohingya Patriotic Force) မွခြဲထြက္ေသာအဖြဲ႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ေပါင္းစု (Rohingya Solidarity Organization) တည္ေထာင္သည္။ ထိုအဖြဲ႔မွ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္တပ္ဦး (Arakan Rohingya Muslim Front) က၁၉၈၆ခုႏွစ္တြင္ ထပ္မံခြဲထြက္ခဲ့သည္။ အထက္ပါ အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုသည္ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ အေျချပဳလႈပ္ရွားၾကၿပီး ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းကာ အမ်ိဳးသားရိုဟင္ဂ်ာမဟာမိတ္အဖြဲ႔ (Rohingya National Alliance) အျဖစ္ပူးေပါင္မိၾကသည္။ ထိုအဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၉တြင္ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Rohingya National Organisation) အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ေပါင္းစု (Rohingya Solidarity Organization) အမည္ကို ၂၀၀၀ခုႏွစ္တြင္ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Rohingya National Organisation) မွခြဲထြက္ေသာအဖြဲ႕ငယ္ ၃ခုက ထပ္မံသံုးစြဲခဲ့ၾကသည္။
အျခားေသာမူဆလင္အဖြဲ႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ခုႏွစ္တြင္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိကရုဏ္းမ်ားအၿပီး အိုမက္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Ommat Liberation Front) ကို ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ မူဆလင္မ်ားအစိုးရဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစု ျဖစ္လာရန္ရည္ရြယ္၍ မႏၱေလးၿမိဳ႔တြင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ္လည္း ၾကာရွည္မတည္တံ့ခဲ့ေပ။ ၁၉၈၃ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးအဓိကရုဏ္းမ်ားမွ အေျချပဳကာ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ကို ဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ဖိႏွိပ္မႈအခံရဆံုးျဖစ္သကဲ့သို႔ ၎တို႕သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ မူဆလင္မ်ားကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳလိုၾကသည္။ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ၏အေထာက္အပံ့ျဖင့္ အင္အား ၂၀၀ခန္႔သည္ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ၿပိဳကြဲသြားခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ျပည္ေထာင္စုဗမာမူဆလင္အဖြဲ႔ (All Burma Muslim Union) ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ရိုဟင္ဂ်ာဟုမခံယူေသာ မူဆလင္မ်ားက ဗမာျပည္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Muslim Liberation Organization of Burma) တို႔ကိုဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ဗမာျပည္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Muslim Liberation Organization of Burma) ယခင္က အာရကန္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Liberation Organisation) ဟုသိရွိခဲ့ၾကသည္။
အထက္ပါ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းတို႔အနက္ အခ်ိဳ႔သည္ လြတ္လပ္ေသာမူဆလင္ ျပည္နယ္တစ္ခုကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာေနရာတြင္ ထူေထာင္လိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳကာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးေစလိုၾကသည္။ ပိုမိုရိုးရွင္းေသာအခ်ိဳအဖြဲ႕မ်ားကမူ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားအတြက္ ၀တ္ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳရန္၊ ဘာသာေရးသင္ၾကားမႈမ်ား လြတ္လပ္မႈရွိေစေရးႏွင့္ အျခားျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား နည္းတူ စိးပြားေရး လူမႈေရးအခြင့္အလမ္းမ်ားကိုရရွိေရးမ်ားကို ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ စနစ္တက်မရွိပဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ၿပိဳကြဲသြားၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ရွိရင္းစြဲလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မွခြဲထြက္ျခင္း (၀ါ) ရွိရင္းစြဲလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ကို အမည္ေျပာင္းျခင္း စသည့္အခ်က္မွာ မေရရာပဲက်န္ရွိသည္။
၁၉၅၀ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕ ၿပိဳကြဲၿပီးခ်ိန္မွစ၍ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားသည္ ခြဲထြက္ျခင္း၊ ျပန္လည္ပူးေပါင္းျခင္း စသည္တို႔ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕အဖြဲမ်ားသာလ်င္ လက္နက္တပ္ဆင္မႈအားေကာင္ျခင္း တိုက္ခိုက္ေရး၊ တပ္အင္အားႀကီးမားျခင္းရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ထိုအဖြဲ႔မ်ားသည္ ေဒသတြင္းတြင္သာ က်င္လည္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရကို ထိေရာက္ေသာတိုက္ခိုက္မႈ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ ၁၉၈၈ခုႏွဏ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသည္ ပိုမို စနစ္က် အင္အားေတာင့္တင္းလာကာ မူဆလင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕မ်ားသည္ ထိေရာက္မႈရွိေသာလႈပ္ရွားမႈမ်ား မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေတာ့သည္ကိုသိရသည္။
အခ်ိန္တိုင္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရကို ဆန္႕က်င္ေသာ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ အျခားမူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမူဆလင္ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အကူအညီမ်ားရယူခဲ့သည္။ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအစိုးရသည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ စစ္ဆင္ေရးကာလမ်ားတြင္ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ား ဘင္းဂလားႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ခိုလံႈပုန္းေရွာင္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္းသို႕ ကူးလူး၀င္ရာက္တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ား၊ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား၏ တိုက္ခိုက္ေရးေလ့က်င့္ေရးစခန္းမ်ား ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအတြင္း အေျခစိုက္ဖြင့္လွစ္ထားမႈတို႕ကိုလည္း မသိက်ိဳးကၽြံျပဳေနခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရမွ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၁၉၇၀တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ိဳးခ်စ္တပ္ဦး (Rohingya Patriotic Front) သည္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ မူဆလင္အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း သက္ေသထူႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေပၚ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္ေနထိုင္ေသာ မူဆလင္မ်ားအေပၚဖိႏိွပ္မႈမ်ားအတြက္ တုန္႕ျပန္မႈအျဖစ္ မူဆလင္ဘာသာေရးစစ္ပြဲ (Jihad) ဆင္ႏႊဲရန္လည္း အႀကိ္ႀကိမ္တိုက္တြန္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ဥပမာအေနျဖင့္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ အယ္လ္ေကဒါအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္လာဒင္၏ အႀကံေပး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသား အဒၺဒူလာအာဇမ္ (Abdulla Azzam) ေရးသားျဖန္႔ခ်ီေသာ အစၥလာမ့္ေျမကိုကာကြယ္ျခင္းသည္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာတာ၀န္ "Defending Muslim Territory Is The Most Important Duty" ဆိုသည့္စာတမ္းတြင္ မူဆလင္မ်ားေနထိုင္ရာေဒသအားလံုး “all other lands that were Muslim” ဟူ၍ေဖာ္ျပၿပီး ဗမာျပည္ "Burma" ဆိုသည့္ စကားလံုးကိုလည္းတိက်စြာ ေဖၚျပခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့ေသာရာစုႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရကို စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္ေရးအတြက္ အစီအစဥ္မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရစစ္ဆင္ေရးဆင္ႏႊဲအၿပီးတြင္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်စစ္တပ္မွ အရာရွိႀကီးတစ္ဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚစစ္ေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ကမာၻသိေဆာ္ၾသခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ အီရတ္ႏိုင္ငံအေပၚတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ထိုးစစ္ဆင္ခ်ိန္ (Operation Desert Storm) ကာလတြင္ ျပည္ေထာင္စုဗမာမူဆလင္အဖြဲ႔ (All Burma Muslim Union) ကျမန္မာအစိုးရအေပၚတြင္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚတြင္ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားအတြက္ဟုဆိုကာ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားမွွ ဘာသာေရးစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ယခင္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ထိုသို႕ေသာတိုက္တြန္းေတာင္းဆိုမႈမ်ားသည္ သိသာစြာပ်ံ႕ႏွံ႕ၾကားသိႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး မူဆလင္လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႔သည္ ကမာၻ႕မူဆလင္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈကြန္ယက္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ပက္သက္လာသည္ကို သတင္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိေနရၿပီျဖစ္သည္။
စာအုပ္ႀကီး Fcaebook
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းတြင္ လက္နက္ကိုင္ထၾကြမႈမ်ားသည္ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္ခဲ့ၿပီး ဖြဲ႕စည္းထားေသာအဖြဲ႕အမ်ားစုမွာ မူဆလင္၀ိေသသမ်ားျဖင့္ တည္ေထာင္ျခင္း ၊ အဖြဲ႔မွခြဲထြက္ျခင္း ၊ အဖြဲ႕ၿပိဳကြဲျခင္းမ်ား ကိုေတြ႕ရွိရသည္။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၿပီးခ်ိန္တြင္ မူဆလင္အခ်ိဳ႔သည္ရ ခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို ခြဲထြက္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ (ယခု ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္) အတြင္းသို႕သိမ္းသြင္းလိုၾကသည္။ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္မ်ားဟု လူသိမ်ားေသာ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ ကုလားတန္ကၽြန္းမွ ေမယုကၽြန္းအထိကို မူဆလင္ျပည္နယ္အျဖစ္ တည္ေထာင္လိုၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခ်ိန္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္မွစ၍ ၎အခ်က္ကို ပိုမိုေတာင္းဆိုလာၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားတြင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုင္းအားနည္းမႈႏွင့္အတူ မူဂ်ာဟစ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းမ်ားတြင္ သိသာစြာအင္အား ေတာင့္တင္းလာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေဒသ အမ်ားစုသည္ မူဂ်ာဟစ္မ်ားႏွင့္ အျခားေရာင္စံုသူပုန္မ်ား၏ လက္ေအာက္သို႔ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၁၉၅၀ခုႏွစ္ခန္႔အထိတြင္မူ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့က်လာသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုမို ခိုင္မာလာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသည္ လက္နက္ကိုင္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေဘာတူညီမႈမ်ားရရွိခဲ့သည္။ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ တို႕သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္မ်ဥ္း အတြက္ သေဘာတူညီခ်က္ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရအာဏာရရွိခ်ိန္မွစ၍ ျပန္လည္ၿပီး တိက်ေသာေဒသ ပိုင္းျခားပိုင္ဆိုင္မႈ သတ္မွတ္ျခင္းမ်ား၊ တြင္းထြက္ သယံဇာတအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အားၿပိဳင္မႈမ်ား စတင္ရာမွ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မ်ား တဖန္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒလုပ္ထံုးမ်ားစြာပါ၀င္ေသာ မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္းမ်ား ပါ၀င္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (Rohingya Independence Force) ကို ၁၉၆၃ခုႏွစ္တြင္ ဦးေန၀င္းအစိုးရ၏ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖိႏွိပ္မႈမွ ကာကြယ္ရန္ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသားမ်ားသမၼဂၢ (Rohingya Students Union) ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Rohingya Youth League) ကဲ့သို႕ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားပိတ္ပင္မႈအား တားဆီးရန္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈ (Pan Islamic Movement) ကိုအတုယူၿပီး မ်ိဳးခ်စ္ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ (Rohingya Patriotic Force)၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (Rohingya Independence Force) ဟုသာသိရသည့္အဖြဲ႔ကို ၁၉၇၄ တြင္ ဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ယင္းအဖြဲ႕သည္ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံအနီးတြင္ လြတ္လပ္ေသာ မူဆလင္ျပည္နယ္ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မူဆလင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိေရာက္စြာ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပဲ အဖြဲ႔ငယ္မ်ားအျဖစ္ ျပန္႔က်ဲသြားခဲ့သည္။ ၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္ မ်ိဳးခ်စ္ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ (Rohingya Patriotic Force) မွခြဲထြက္ေသာအဖြဲ႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ေပါင္းစု (Rohingya Solidarity Organization) တည္ေထာင္သည္။ ထိုအဖြဲ႔မွ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္တပ္ဦး (Arakan Rohingya Muslim Front) က၁၉၈၆ခုႏွစ္တြင္ ထပ္မံခြဲထြက္ခဲ့သည္။ အထက္ပါ အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုသည္ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ အေျချပဳလႈပ္ရွားၾကၿပီး ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းကာ အမ်ိဳးသားရိုဟင္ဂ်ာမဟာမိတ္အဖြဲ႔ (Rohingya National Alliance) အျဖစ္ပူးေပါင္မိၾကသည္။ ထိုအဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၉တြင္ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Rohingya National Organisation) အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတပ္ေပါင္းစု (Rohingya Solidarity Organization) အမည္ကို ၂၀၀၀ခုႏွစ္တြင္ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Rohingya National Organisation) မွခြဲထြက္ေသာအဖြဲ႕ငယ္ ၃ခုက ထပ္မံသံုးစြဲခဲ့ၾကသည္။
အျခားေသာမူဆလင္အဖြဲ႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ခုႏွစ္တြင္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိကရုဏ္းမ်ားအၿပီး အိုမက္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Ommat Liberation Front) ကို ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ မူဆလင္မ်ားအစိုးရဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစု ျဖစ္လာရန္ရည္ရြယ္၍ မႏၱေလးၿမိဳ႔တြင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ္လည္း ၾကာရွည္မတည္တံ့ခဲ့ေပ။ ၁၉၈၃ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးအဓိကရုဏ္းမ်ားမွ အေျချပဳကာ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ကို ဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ဖိႏွိပ္မႈအခံရဆံုးျဖစ္သကဲ့သို႔ ၎တို႕သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ မူဆလင္မ်ားကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳလိုၾကသည္။ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ၏အေထာက္အပံ့ျဖင့္ အင္အား ၂၀၀ခန္႔သည္ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကရင္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (Kawthoolei Muslim Liberation Front) ၿပိဳကြဲသြားခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ျပည္ေထာင္စုဗမာမူဆလင္အဖြဲ႔ (All Burma Muslim Union) ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ရိုဟင္ဂ်ာဟုမခံယူေသာ မူဆလင္မ်ားက ဗမာျပည္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Muslim Liberation Organization of Burma) တို႔ကိုဖြဲ႕စည္းျပန္သည္။ ဗမာျပည္မူဆလင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Muslim Liberation Organization of Burma) ယခင္က အာရကန္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Arakan Liberation Organisation) ဟုသိရွိခဲ့ၾကသည္။
အထက္ပါ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းတို႔အနက္ အခ်ိဳ႔သည္ လြတ္လပ္ေသာမူဆလင္ ျပည္နယ္တစ္ခုကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာေနရာတြင္ ထူေထာင္လိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳကာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ေပးေစလိုၾကသည္။ ပိုမိုရိုးရွင္းေသာအခ်ိဳအဖြဲ႕မ်ားကမူ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားအတြက္ ၀တ္ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳရန္၊ ဘာသာေရးသင္ၾကားမႈမ်ား လြတ္လပ္မႈရွိေစေရးႏွင့္ အျခားျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား နည္းတူ စိးပြားေရး လူမႈေရးအခြင့္အလမ္းမ်ားကိုရရွိေရးမ်ားကို ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ စနစ္တက်မရွိပဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ၿပိဳကြဲသြားၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ရွိရင္းစြဲလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မွခြဲထြက္ျခင္း (၀ါ) ရွိရင္းစြဲလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ကို အမည္ေျပာင္းျခင္း စသည့္အခ်က္မွာ မေရရာပဲက်န္ရွိသည္။
၁၉၅၀ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႕ ၿပိဳကြဲၿပီးခ်ိန္မွစ၍ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားသည္ ခြဲထြက္ျခင္း၊ ျပန္လည္ပူးေပါင္းျခင္း စသည္တို႔ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕အဖြဲမ်ားသာလ်င္ လက္နက္တပ္ဆင္မႈအားေကာင္ျခင္း တိုက္ခိုက္ေရး၊ တပ္အင္အားႀကီးမားျခင္းရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ထိုအဖြဲ႔မ်ားသည္ ေဒသတြင္းတြင္သာ က်င္လည္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရကို ထိေရာက္ေသာတိုက္ခိုက္မႈ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ ၁၉၈၈ခုႏွဏ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသည္ ပိုမို စနစ္က် အင္အားေတာင့္တင္းလာကာ မူဆလင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕မ်ားသည္ ထိေရာက္မႈရွိေသာလႈပ္ရွားမႈမ်ား မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေတာ့သည္ကိုသိရသည္။
အခ်ိန္တိုင္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရကို ဆန္႕က်င္ေသာ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ားသည္ အျခားမူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမူဆလင္ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အကူအညီမ်ားရယူခဲ့သည္။ ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအစိုးရသည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ စစ္ဆင္ေရးကာလမ်ားတြင္ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္မ်ား ဘင္းဂလားႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ခိုလံႈပုန္းေရွာင္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္းသို႕ ကူးလူး၀င္ရာက္တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ား၊ မူဆလင္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား၏ တိုက္ခိုက္ေရးေလ့က်င့္ေရးစခန္းမ်ား ဘင္းဂလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအတြင္း အေျခစိုက္ဖြင့္လွစ္ထားမႈတို႕ကိုလည္း မသိက်ိဳးကၽြံျပဳေနခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရမွ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၁၉၇၀တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ိဳးခ်စ္တပ္ဦး (Rohingya Patriotic Front) သည္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ မူဆလင္အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း သက္ေသထူႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေပၚ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္ေနထိုင္ေသာ မူဆလင္မ်ားအေပၚဖိႏိွပ္မႈမ်ားအတြက္ တုန္႕ျပန္မႈအျဖစ္ မူဆလင္ဘာသာေရးစစ္ပြဲ (Jihad) ဆင္ႏႊဲရန္လည္း အႀကိ္ႀကိမ္တိုက္တြန္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ဥပမာအေနျဖင့္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ အယ္လ္ေကဒါအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္လာဒင္၏ အႀကံေပး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသား အဒၺဒူလာအာဇမ္ (Abdulla Azzam) ေရးသားျဖန္႔ခ်ီေသာ အစၥလာမ့္ေျမကိုကာကြယ္ျခင္းသည္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာတာ၀န္ "Defending Muslim Territory Is The Most Important Duty" ဆိုသည့္စာတမ္းတြင္ မူဆလင္မ်ားေနထိုင္ရာေဒသအားလံုး “all other lands that were Muslim” ဟူ၍ေဖာ္ျပၿပီး ဗမာျပည္ "Burma" ဆိုသည့္ စကားလံုးကိုလည္းတိက်စြာ ေဖၚျပခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့ေသာရာစုႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရကို စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္ေရးအတြက္ အစီအစဥ္မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘင္ဂါလီမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရစစ္ဆင္ေရးဆင္ႏႊဲအၿပီးတြင္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်စစ္တပ္မွ အရာရွိႀကီးတစ္ဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚစစ္ေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ကမာၻသိေဆာ္ၾသခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ အီရတ္ႏိုင္ငံအေပၚတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ထိုးစစ္ဆင္ခ်ိန္ (Operation Desert Storm) ကာလတြင္ ျပည္ေထာင္စုဗမာမူဆလင္အဖြဲ႔ (All Burma Muslim Union) ကျမန္မာအစိုးရအေပၚတြင္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚတြင္ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားအတြက္ဟုဆိုကာ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားမွွ ဘာသာေရးစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ယခင္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ထိုသို႕ေသာတိုက္တြန္းေတာင္းဆိုမႈမ်ားသည္ သိသာစြာပ်ံ႕ႏွံ႕ၾကားသိႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး မူဆလင္လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႔သည္ ကမာၻ႕မူဆလင္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈကြန္ယက္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ပက္သက္လာသည္ကို သတင္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိေနရၿပီျဖစ္သည္။
No comments:
Post a Comment