ကဗ်ာဆရာ ျမင္းရုိင္း ေအာင္ေ၀းရဲ႕ ဇာတ္သိမ္း

ကဗ်ာဆရာ ျမင္းရုိင္း ေအာင္ေ၀းရဲ႕ ဇာတ္သိမ္း

ပိေတာက္ေျမ မွွ ရယူပါသည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီအေရး တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွားသူမ်ားဆုိသူေတြကုိ ၀မ္းပန္းတသာႀကိဳဆုိၾကတယ္။ ဒုကၡသည္အျဖစ္နဲ႔ ေနရာခ်ေပးတယ္။ ဒီလုိအခြင့္အေရးကုိ လက္အလြတ္တမ္းယူတက္တဲ့ ေရႊျမန္မာမ်ားကလည္း ေအာက္လမ္းကေန နယ္စပ္ကုိ ေျပး၊ ဟုိေရာက္ရင္ ႏုိင္ငံေရးအရ ထြက္ေျပးလာရတာပါလုိ႔ေျပာ၊ အဆင္ေျပရင္ အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကုိ ခရီးဆက္၊ အဆင္မေျပရင္ေတာ့ ယုိးဒယားမွာ နံမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဖြဲ႔ထားတဲ့ သူေတာင္းစား စီမံကိန္းအဖြဲ႕ေတြမွာ ၀င္ေရာၿပီး အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးလုပ္လုိက္ရင္ တ၀မ္းတခါးေတာ့ အဆင္ေျပတာပါဘဲ။

ဒီလုိလုပ္တဲ့အထဲမွာ သူမ်ားထက္ေျခတစ္လွမ္း ဦးသူေတြကေတာ့ စာေပနယ္က လူေတြပါပဲ။ စာေပနယ္ က ျဖစ္ေတာ့ ေျပာတက္ဆုိတက္ကလည္း ရွိတယ္ မဟုတ္လား။ နယ္စပ္ေရာက္တာနဲ႔ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိလုိ႔ ဘာညာေျပာလုိက္ရင္ အေမရိကန္ ရင္ခြင္ထဲကုိ ေစြ႕ကနဲေရာက္သြားေတာ့တာဘဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္ေ၀သူေငြ အလြဲသံုးစားလုပ္မိလုိ႔၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ရဲ႕ မိန္းမကုိ ၾကာကူလီ ရုိက္လုိ႔၊ စာေပေလာက အိမ္ဦးခန္းမွာ ေရာက္ေနရာကေန ေငြ၊ မိန္းမနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ေၾကာင္ေတာင္ႏႈိက္တတ္လုိ႔ ေခြးကတတ္ကုိ ကန္ခ်ခံလုိ႔ စိတ္နာေနတဲ့ စာေပေလာက အမႈိ္က္မ်ားက ထုိင္းႏုိင္ငံထဲမွာ သြားၿပီး ဒီမုိကေရ၀ီ သူရဲေကာင္းလုပ္ေနႏုိင္တာေပါ့။ ေမာင္သာရ၊ လြမ္းေဆြ၊ တင္ေမာင္သန္းတုိ႔ဟာ ဒီနည္းနဲ႔ လူတြင္က်ယ္လုပ္ေန ၾကတာပါ။ တစ္ေလာက ျမတ္ခုိင္သား ေဇယ်ာျမတ္ခုိင္ေတာင္ ေကာင္းသတင္းထုတ္ေ၀သူဆီက ေၾကာ္ျငာေတြ ဘုန္းတာ လူမိသြားေတာ့ နယ္စပ္ေျပးရင္ေကာင္းမလားဆုိၿပီး သူ႔အေဖနဲ႔ တုိင္ပင္ေသးတယ္။ အေဖက ငါဒီမွာ လုပ္စားလုိ႔ အဆင္ေျပေနတာ မင္းေၾကာင့္ ထမင္းအုိးကြဲေတာ့မယ္ဆုိမွ မႏၱေလးေျပးၿပီး ပုန္းေနတယ္ဆုိပဲ။ အဲဒလုိ ေအာက္လမ္းေျပးၿပီး လူရာ၀င္ေနတဲ့ အထဲမွာ ဆရာတင္မုိးတုိ႔၊ ဆရာ ေမာင္စြမ္းရည္တုိ႔ မပါပါဘူးဗ်ာ။ သူတုိ႔က တရား၀င္ထြက္ၿပီး တရား၀င္ဆက္ေနတာ၊ သူတုိ႔ သဘာ၊ သူတုိ႔ အက်င့္စရုိက္ေတြက ေမာင္သာရတုိ႔ လြမ္းေဆြတုိ႔ တင္ေမာင္သန္းတုိ႔နဲ႔ မသက္ဆုိင္ပါဘူး။

အခုေနာက္ဆံုး ဒီမုိကေရစီေအာ္ေနတဲ့ ေအာင္ေ၀းက ၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားဆီက လက္၀ဲသမားစစ္စစ္ပါ။ ဗကပယူဂ်ီေတြ႕ရဲ႕ ေအာက္ဗမာျပည္ကလပ္စည္း LB ကေနၿပီး အလုပ္သမားအေရးအခင္းမွာ ပါခဲ့တာပါ။ ေနာက္ေထာက္လွမ္းေရးက မိသြားေတာ့ ေအာင္ေ၀းကေဖာ္တာနဲ႔ ဗကပ LB ယူနစ္တစ္ခုလံုး ၿပိဳကြဲေတာ့ ခဲ့ရတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္က ဗကပ ၾကင္ေမာင္က ျပည္သူ႕အာဏာဂ်ာနယ္မွ ၁၉၇၅ ယူဂ်ီေတြ႕အၾကံဳ ကုိ ေကာက္ခ်က္ခ်တဲ့ ေဆာင္းပါးေရးခဲ့တယ္။ အဲဒီထဲမွာ LB က ကလပ္စည္း၀င္ တစ္ေယာက္က အဖမ္းခံရတာနဲ႔ ေလွ်ာက္ေဖာ္လုိ႔ ေအာက္ဗမာျပည္ကလပ္စည္းတစ္ခုလံုး ပ်က္ခဲ့ရတယ္လုိ႔ အခ်ိတင္ကဲ ေရးထားတာ ေအာင္ေ၀းကုိ ေျပာတာပါ။ အဲဒီလုိ ေဖာ္ေကာင္ဘညြန္႔လုပ္ခဲ့လုိ႔လဲ ေအာင္ေ၀းက ေထာင္ထဲမွာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ဘဲ ေနရၿပီး ေရြးျမစ္ေဘးမွာ မူလတန္းေက်ာင္းဆရာသြားလုပ္ရင္း စာေပေလာကထဲ ၀င္ခဲ့ပါ တယ္။

ေအာင္ေ၀းအေၾကာင္းေျပာရင္ ယာမာဂူခ်ီခင္ေဆြရင္သုိ႔ ဆုိတဲ့ ကဗ်ာရွည္ကုိ ခ်န္ထားလုိ႔မရပါဘူး။ ဒီကဗ်ာရွည္ႀကီးဟာ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ Master Piece ပါ။ ဒါကုိေတာ့ ေအာင္ေ၀းကုိ ႀကိဳက္သူေရာ၊ မႀကိဳက္သူပါ လက္ခံရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ သနားစရာေကာင္းတာက ယာမာဂူခ်ီကဗ်ာဟာ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သလုိ ေနာက္ဆံုးဒီေရျမင့္မွတ္ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကဗ်ာေၾကာင့္ အလုပ္ကထြက္ၿပီး ရန္ကုန္တက္ကာ ျမန္မာကဗ်ာ ေလာကကုိ သိမ္းပုိက္မယ္ဆုိတဲ့ ေအာင္ေ၀းဆီက ေနာက္ထပ္ဘာမွ အသစ္အဆန္း ထြက္မလာေတာ့ပါဘူး။ ယာမာဂူခ်ီ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္နဲ႔ ေအာင္ေ၀းကဗ်ာေတြဟာ ခရမ္းျပာ၊ ျမင္းရုိင္း၊ လေရာင္၊ ေရြးျမစ္နဲ႔ မိန္းမနဲံ႔ စိတ္ေကာက္၊ ျပန္ေခ်ာ့ ဒီသံသရာထဲမွာပဲ လည္ေနခဲ့တယ္။ ေအာင္ေ၀းက ဆရာေဖာ္ေ၀းကုိ ႀကိဳက္လုိ႔ ေအာင္ေ၀းလုိ႔ နာမည္ခဲတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဖာ္ေ၀းလုိ အၾကံဥာဏ္သစ္ေတြ အေတြးသစ္ ေတြ မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဘဲ ေဖာ္ေ၀းဆီက အရက္ေသာက္တာဘဲ ေအာင္ေ၀းတက္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမေတာ့ ကဗ်ာေလာကကုိ သိမ္းပုိက္ဖုိ႔ေနေနသာသာ ေလထန္ကုန္းမွာ လက္ဘက္ရည္တုိက္မယ့္သူေမွ်ာ္၊ ညေနဘက္မွာ ေလအန္ကုန္း သြားဖုိ႔အတြက္ ဒကာရွာဘ၀ကုိ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ၁၉၈၀ျပည့္ႏွစ္မ်ားဟာ ၾကဴးႏွစ္နဲ႔ ေအာင္ေ၀း လာရင္ လူေတြ ထြက္ေျပးရတဲ့ အခ်ိန္ေပါ့။

၁၉၈၈ အေရးအခင္းျဖစ္ေတာ့ ေအာင္ေ၀းတစ္ေယာက္ လူေပၚလူေဇာ္ လုပ္ခြင့္ရသြားတယ္။ မတ္စ္-လီနင္-ေမာ္စီတံုး NLM အေတြးေခၚနဲ႔ ေသမင္းဆုိတယ့္ ေအာင္ေ၀း ဒီမုိကေရစီေျခသလံုးကုိ ေျပးဖတ္ၿပီး သာကူး လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း သူ႕ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွာ ငယ္ငယ္တံုးက လီနုင္ကုိခ်စ္တယ္။ ႀကီးလာေတာ့ လင္ကြန္းနဲ႔ ေတြ႕ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျဗာင္ပဲ၀န္ခံခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေအာင္ေ၀းတစ္ေယာက္ ရန္ကုန္ကုိ ခြာၿပီးေျမာင္းျမ အင္န္အယ္လ္ဒီမွာသြားၿပီး အမႈေဆာင္လုိလုိ ဘာလိုလုိနဲ႔ လူရာ၀င္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ လူတန္းစာပ်က္ဥာဥ္ေၾကာင့္ ၾကာၾကာဟန္ေဆာင္လုိ႔ မရပါဘူး၊ အင္န္အယ္လ္ဒီက ကန္ထုတ္တာခံၿပီး ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္လာပါတယ္။
ရန္ကုန္မွာေတာ့ ထံုးစံအတုိင္း လွည့္လည္ေတာင္းရမ္း၊ ပြဲမွန္သမွ်တက္ (စာနယ္ဇင္းသမား မွန္ရင္ ဖိတ္စာ မလုိဘူး ဆုိတဲ့ အယူအဆကုိ ေရွ႕ဆံုးက ေထာက္ခံသူပါ) ၿပီး အခ်ိန္ကုန္ခဲ့တယ္။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပုိင္း ေအာင္ေ၀းေရးတဲ့ ကဗ်ာဆုိတာ လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရပါတယ္။ ေမာ္ဒန္၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ဆုိတဲ့ ေရစီးမွာ ၀င္ကူးဖုိ႔ ႀကိဳးစားေတာ့လည္း ေနာက္ေပါက္ကေလးေတြက လက္မခံေတာ့ဘူး၊ တစ္ေလာက ေမာ္ဒန္ကဗ်ာသမားေတြ ကဗ်ာေန႔ဆုိၿပီး စာတမ္းဖတ္ေတာ့ ေအာင္ေ၀းဆရာႀကီး၀င္လုပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေသးတယ္။ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာ ေရွ႕ေဆာင္ႀကီးေနရာမ်ားရမလားလုိ႔ေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ ခ်ာတိတ္ေတြက လက္မခံေတာ့ သူ႔ဘာသာသူေရွ႕ထြက္ၿပီး ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ထြက္ရြက္ၿပီး စင္ေပၚက ျပန္ဆင္းသြားခဲ့ရတယ္။ ယာမာဂူခ်ီကဗ်ာကုိ ေရးခဲ့သူ၊ ေပဖူးလႊာလုိ႔ မဂၢဇင္းႀကီးမွာ အခန္းဆက္အင္တာဗ်ဴးခံခဲ့ရသူ အတြက္ ရင္နာစရာဇာတ္သိမ္းပါ။ ေအာင္ေ၀း သမုိင္းကုိ မသိတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ ေပါက္စတစ္ေယာက္က အခမ္းအနားမွာ ေအာင္ေ၀းဆုိတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ ကဗ်ာရြတ္ျပ သြားတယ္၊ ၾကားလည္းမၾကားရ၊ ဘာကုိဆုိမွန္းလည္းမသိဆုိၿပီး ဂ်ာနယ္မွေရးေတာ့ ေအာင္ေ၀းေၾကကြဲမဆံုး ျဖစ္ရတယ္ဆုိပဲ။

ကဗ်ာေတြ မေရးႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေအာင္ေ၀းဟာ ဖိတ္ဖိတ္ မဖိတ္ဖိတ္ ပြဲမွန္သမွ်တက္ အခြင့္ရရင္ စင္ေပၚ တက္ ကဗ်ာရြတ္ပဲ လုပ္ႏုိင္ပါေတာ့တယ္။ ကဗ်ာရြတ္တာဟာ သူ႔ဗုိက္ျပည့္ေပမယ့္ ဇနီးနဲ႔ ကေလးေတြ ဗုိက္ မျပည့္ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ ခင္ေဆြရီတစ္ေယာက္ ခ်ဲေရာင္းရတဲ့အျဖစ္ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ခ်ဲမႈေၾကာင့္ပဲ ေထာင္ေျခာက္လက်ခဲ့ရတယ္။ ေအာင္းေ၀းေဘးမွာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ တစ္ေယာက္ အျဖစ္နဲ႔ ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ယာမာဂူခ်ီအတြက္ေတာ့ ေၾကကြဲဖြယ္ဇာတ္သိမ္းေပါ့။

အခုေတာ့ ေအာင္ေ၀းတစ္ေယာက္ လေရာင္ေ၀း၊ ႏွင္းဆီေသြးတို႕နဲ႕ ေ၀းတဲ႔ နယ္စပ္ကိုေရာက္သြားပါၿပီ၊ သူ႕ထက္ဖ်ံက်တဲ့ လြဏ္းေဆြ၊ သာရ ၊ တင္ေမာင္သန္းတို႕ၾကားမွာ ေအာင္ေ၀း ဘာဆက္လုပ္မလဲ? သူေျပာ ေနၾကအတိုင္း ကဗ်ာျမင္းရိုင္းကို ဒံုးစိုင္းၿပီး ဒီမိုကေရစီပန္းတိုင္ကို သြားႏိုင္မလား? လြဏ္းေဆြဆီမွာပဲ ထမင္းစား ကၽြန္ခံဘ၀နဲ႕ ဇာတ္သိမ္းမလား? ေသခ်ာတာကေတာ့ ဖိတ္ဖိတ္ မဖိတ္ဖိတ္ အတင္းတက္ၿပီး ကဗ်ာရြတ္၊ ထမင္းစား၊ အရက္ေသာက္လို႕ရတဲ့ပြဲေတြ နယ္စပ္မွာမရွိပါဘူး။ အေပါင္းအသင္းေတြဆီက လက္ျဖန္႔ေတာင္း စရာ ေလထန္ကုန္း၊ ေလအန္ကုန္းေတြမရွိ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ေအာင္ေ၀း ဇာတ္သိမ္းမလွမွာ ေသခ်ာတယ္။ အခ်ိန္ မေႏွာင္းခင္ျပန္လာၿပီး ေရြးျမစ္ေဘးမွာ စာျပန္သင္ေနတာ ေကာင္းမယ္ထင္တယ္။